Từ ngày 1/3/2025, mẫu giấy phép lái xe (GPLX) mới sẽ chính thức được áp dụng tại Việt Nam theo Thông tư 12/2025/TT-BCA của Bộ Công an. Những thay đổi trong thiết kế, chất liệu và quy định liên quan đến GPLX mới không chỉ đảm bảo tính bảo mật mà còn phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về mẫu GPLX mới, các hạng bằng lái, và những điều người dân cần lưu ý.
1. Đặc điểm của mẫu giấy phép lái xe mới từ 1/3/2025
Mẫu GPLX mới từ 1/3/2025 có nhiều cải tiến về thiết kế và tính năng, giúp người dân dễ nhận biết và cơ quan chức năng quản lý hiệu quả hơn. Dưới đây là các đặc điểm chi tiết:
Chất liệu bền bỉ, chống làm giả:
Sử dụng vật liệu PET (nhựa Polyethylene Terephthalate) hoặc vật liệu tương đương, có độ bền cao, chống thấm nước, không dễ rách hay phai màu như GPLX giấy trước đây.
Kích thước chuẩn quốc tế 85,6 x 53,98 x 0,76 mm (theo chuẩn ICAO loại ID-1, tương tự thẻ ngân hàng), dễ mang theo và bảo quản.
Thiết kế trực quan, dễ đọc:
Mặt trước:
- Tiêu đề “GIẤY PHÉP LÁI XE/ DRIVER’S LICENSE” in nổi bật, hỗ trợ cả tiếng Việt và tiếng Anh, phù hợp khi sử dụng ở nước ngoài.
- Hoa văn nền màu hồng với các ký hiệu bảo mật tinh vi, thay cho màu vàng rơm của mẫu cũ, giúp dễ phân biệt và khó sao chép.
- Ảnh người lái được chụp trên nền xanh da trời, in trực tiếp lên bằng, đảm bảo không bị bong tróc.
- Các thông tin quan trọng như họ tên, ngày sinh, quốc tịch, số GPLX, ngày cấp, ngày hết hạn, cơ quan cấp, nơi cư trú, hạng được in rõ ràng. Đặc biệt, chữ “Số/No.” in màu đỏ nổi bật, trong khi các dòng như “CÁC LOẠI XE CƠ GIỚI ĐƯỜNG BỘ ĐƯỢC ĐIỀU KHIỂN” và “Ngày trúng tuyển” in màu đen đậm, các thông tin còn lại in màu đen thường để dễ phân biệt.
- Có lớp màng bảo an phủ trên cả hai mặt, giúp bảo vệ thông tin và tăng tính bảo mật.
Mặt sau:
Ghi rõ danh sách các loại xe được phép điều khiển (bằng tiếng Việt và tiếng Anh), giúp người lái và cơ quan chức năng dễ kiểm tra.
Tích hợp mã QR ở góc trái, cho phép quét để tra cứu thông tin GPLX trên hệ thống của Cục Cảnh sát giao thông chỉ trong vài giây.
In các mã điều kiện hạn chế (nếu có), ví dụ: chỉ lái xe số tự động hoặc xe dành cho người khuyết tật.
Công nghệ bảo mật cao:
Mã QR liên kết trực tiếp với cơ sở dữ liệu quốc gia, giúp kiểm tra tính hợp lệ của GPLX nhanh chóng.
Các ký hiệu bảo mật trên hoa văn và lớp màng phủ giúp phát hiện ngay nếu GPLX bị làm giả.
Những thay đổi này không chỉ tăng tính thẩm mỹ mà còn đảm bảo GPLX mới đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, hỗ trợ người Việt khi lái xe ở các nước ký kết công ước giao thông.
2. Quy định đổi GPLX cũ sang mẫu mới
Theo Thông tư 12/2025/TT-BCA, GPLX cấp trước ngày 1/3/2025 vẫn có giá trị sử dụng theo thời hạn ghi trên bằng. Tuy nhiên, một số trường hợp cần đổi để phù hợp với quy định mới:
Hạng A1 (cấp trước 1/3/2025): Đổi sang hạng A, ghi chú “Chỉ được điều khiển xe mô tô hai bánh dung tích dưới 175 cm³ hoặc công suất động cơ điện dưới 14 kW”.
Hạng B1 số tự động: Đổi sang hạng B, ghi chú “Cấp cho người chỉ được điều khiển xe ô tô chuyển số tự động (bao gồm cả xe ô tô điện)”.
Người dân được khuyến khích đổi GPLX cũ, đặc biệt là GPLX không thời hạn cấp trước 1/7/2012 (dạng giấy bìa). Thủ tục đổi GPLX bao gồm:
Đơn đề nghị đổi GPLX (theo mẫu tại Phụ lục X, Thông tư 12/2025/TT-BCA).
Giấy khám sức khỏe theo Thông tư 36/2024/TT-BYT.
Bản sao GPLX cũ, CMND/CCCD hoặc hộ chiếu còn giá trị.
Lệ phí đổi GPLX (theo quy định hiện hành).
Người dân có thể đổi GPLX trực tuyến qua VNeID (dịch vụ công cấp độ 4) hoặc tại Cục Cảnh sát giao thông và Sở GTVT địa phương.
3. Các mã điều kiện hạn chế trên GPLX mới
Mẫu GPLX mới ghi rõ các mã điều kiện hạn chế để đảm bảo người lái chỉ điều khiển phương tiện phù hợp với khả năng và tình trạng sức khỏe. Dưới đây là các mã và ghi chú chi tiết, đặc biệt dành cho người khuyết tật:
A.01: “Cấp cho người khuyết tật chỉ được điều khiển xe mô tô ba bánh dùng cho người khuyết tật”.
Áp dụng cho người khuyết tật sử dụng xe mô tô ba bánh được thiết kế riêng, đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông.
A.02: Chỉ điều khiển xe mô tô hai bánh có dung tích xi-lanh từ 125 cm³ trở lên hoặc công suất động cơ điện từ 14 kW trở lên, sử dụng hộp số vô cấp.
A.03: Chỉ điều khiển xe mô tô hai bánh có dung tích xi-lanh dưới 175 cm³ hoặc công suất động cơ điện dưới 14 kW.
B.01: “Cấp cho người chỉ được điều khiển xe ô tô chuyển số tự động (bao gồm cả xe ô tô điện)”.
Dành cho người lái xe ô tô hạng B sử dụng hộp số tự động, không bao gồm xe số sàn.
B.02: “Cấp cho người khuyết tật tay trái chỉ được điều khiển xe ô tô chuyển số tự động (bao gồm cả xe ô tô điện) có cơ cấu điều khiển đèn pha, đèn xi nhan phù hợp với người khuyết tật tay trái”.
Xe phải được trang bị cơ cấu điều khiển đặc biệt để người khuyết tật tay trái vận hành an toàn.
B.03: “Cấp cho người khuyết tật tay phải chỉ được điều khiển xe ô tô số tự động có cơ cấu điều khiển đèn pha, đèn xi nhan phù hợp với người khuyết tật tay phải”.
Xe được điều chỉnh để phù hợp với người khuyết tật tay phải, đảm bảo điều khiển đèn pha và xi nhan dễ dàng.
B.04: “Cấp cho người khuyết tật chân phải chỉ được điều khiển xe ô tô số tự động có cơ cấu điều khiển ga động cơ, phanh chân phù hợp với người khuyết tật chân phải”.
Xe phải có cơ cấu điều khiển ga và phanh phù hợp, ví dụ: sử dụng tay để điều khiển thay vì chân phải.
B.05: “Cấp cho người khuyết tật nói chung chỉ được điều khiển xe ô tô số tự động”.
Áp dụng cho người khuyết tật không thuộc các trường hợp tay trái, tay phải, hoặc chân phải, với xe số tự động được thiết kế phù hợp.
Những mã này được in rõ ở mặt sau GPLX, giúp cơ quan chức năng dễ dàng kiểm tra và đảm bảo người lái sử dụng đúng loại phương tiện.
4. Hạng GPLX và tiêu chuẩn sức khỏe
Theo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024, từ 1/1/2025, GPLX được chia thành 15 hạng: A1, A, B1, B, C1, C, D1, D2, D, BE, C1E, CE, D1E, D2E, DE. Một số thay đổi chính:
| Hạng GPLX | Phương tiện điều khiển | Khối lượng / Số chỗ ngồi / Công suất | Kéo rơ-moóc | Bao gồm các hạng |
|---|---|---|---|---|
| A1 | Xe mô tô 2 bánh | ≤ 125 cm³ hoặc ≤ 11kW | Không | — |
| A | Xe mô tô 2 bánh | > 125 cm³ hoặc > 11kW | Không | A1 |
| B1 | Xe mô tô 3 bánh | — | Không | A1 |
| B | Ô tô ≤ 8 chỗ; xe tải ≤ 3.5 tấn | ≤ 8 chỗ; tải ≤ 3.500kg | ≤ 750kg | — |
| C1 | Xe tải, chuyên dùng | > 3.5 tấn – ≤ 7.5 tấn | ≤ 750kg | B |
| C | Xe tải, chuyên dùng | > 7.5 tấn | ≤ 750kg | B, C1 |
| D1 | Ô tô chở người | 8 – 16 chỗ (không tính tài xế) | ≤ 750kg | B, C1, C |
| D2 | Xe buýt, ô tô khách | 16 – 29 chỗ | ≤ 750kg | B, C1, C, D1 |
| D | Ô tô khách, giường nằm | > 29 chỗ | ≤ 750kg | B, C1, C, D1, D2 |
| BE | Ô tô hạng B | — | > 750kg | B |
| C1E | Ô tô hạng C1 | — | > 750kg | C1, B |
| CE | Ô tô hạng C, đầu kéo | — | > 750kg | C, B |
| D1E | Ô tô hạng D1 | — | > 750kg | D1, B, C1, C |
| D2E | Ô tô hạng D2 | — | > 750kg | D2, B, C1, C, D1 |
| DE | Ô tô hạng D, xe nối toa | — | > 750kg | D, B, C1, C, D1, D2 |
Tiêu chuẩn sức khỏe (theo Thông tư 36/2024/TT-BYT):
Nhóm 1: Áp dụng cho hạng A1, B1. Người khuyết tật được miễn khám chuyên khoa cơ xương khớp khi cấp GPLX hạng A1 hoặc B1.
Nhóm 2: Áp dụng cho hạng A, B.
Nhóm 3: Áp dụng cho hạng C1, C, D1, D2, D, và các hạng E.
Người khuyết tật cần khám sức khỏe tại cơ sở y tế được cấp phép và cung cấp giấy khám sức khỏe phù hợp với hạng GPLX.
5. Hệ thống điểm GPLX
Từ 1/1/2025, mỗi GPLX được cấp 12 điểm. Vi phạm giao thông sẽ bị trừ điểm tùy mức độ, ví dụ:
Vượt đèn đỏ: Trừ 4 điểm.
Lái xe quá tốc độ: Trừ 2-5 điểm tùy mức độ.
Nếu bị trừ hết 12 điểm, người lái phải:
Chờ 6 tháng.
Tham gia kiểm tra kiến thức luật giao thông để phục hồi điểm.
6. Lưu ý quan trọng cho người dân
Không bắt buộc đổi GPLX cũ ngay: GPLX cấp trước 1/3/2025 vẫn hợp lệ theo thời hạn ghi trên bằng. Tuy nhiên:
GPLX quá hạn dưới 1 năm: Phải sát hạch lại lý thuyết.
GPLX quá hạn trên 1 năm: Phải sát hạch cả lý thuyết và thực hành.
Đổi GPLX trực tuyến: Sử dụng dịch vụ công cấp độ 4 qua VNeID hoặc đến trực tiếp Cục Cảnh sát giao thông và Sở GTVT.
Xuất trình GPLX qua VNeID: Từ 1/7/2024, GPLX xác thực trên VNeID có thể thay thế bản vật lý khi tham gia giao thông.
Người khuyết tật: Cần đảm bảo xe được điều chỉnh phù hợp với tình trạng khuyết tật (ví dụ: cơ cấu điều khiển đèn pha, ga, phanh) để sử dụng GPLX hợp lệ.
7. Kết luận
Mẫu GPLX mới từ 1/3/2025 mang đến thiết kế hiện đại, bảo mật cao, và các quy định rõ ràng, đặc biệt hỗ trợ người khuyết tật với các mã điều kiện hạn chế cụ thể. Người dân cần nắm rõ các thay đổi về thiết kế, hạng GPLX, tiêu chuẩn sức khỏe, và thủ tục đổi bằng để tham gia giao thông an toàn và hợp pháp. Hãy kiểm tra GPLX hiện tại và liên hệ Cục Cảnh sát giao thông hoặc Sở GTVT để được hỗ trợ đổi bằng sớm nếu cần.
Bạn cần thêm thông tin? Truy cập VNeID hoặc liên hệ cơ quan chức năng gần nhất.
